Każda społeczność, nawet niewielka, ma swoje zwyczaje, obrzędy, tradycje, które przez pokolenia tworzą jej historię. W każdej zbiorowości żyją ludzie wyróżniający się pomysłami, chęcią dokonania czegoś dobrego i ważnego dla lokalnej społeczności.
Foto. Budynek Gminnego Ośrodka Kultury.
Są to ludzie, którzy swoją pasją, pracą, a przede wszystkim charyzmą potrafią przekonać, zachęcić i poderwać innych do działania. W gminie Łużna są tacy ludzie. Tak było od dziesięcioleci i tak jest do dnia dzisiejszego. Zmieniały się tylko warunki pracy artystycznej i formy artystyczne. Natomiast nieodparta chęć tworzenia, jest wspólna dla wszystkich pokoleń tutejszych animatorów kultury.
Ziemia łużańska ma niezwykle bogate tradycje kulturalne. W 1907 r. w Łużnej powstało Towarzystwo Teatr i Chór Włościański. Od okresu międzywojennego działają nieprzerwanie: Regionalny Zespół Pieśni i Tańca, Amatorski Zespól Teatralny, chór mieszany i orkiestra dęta. W Szalowej od lat działa Towarzystwo Muzyczne „Kapela” koordynujące działalność orkiestry dętej. Z powodzeniem działają Amatorski Zespół Teatralny, Teatr Regionalny oraz liczne koła zainteresowań.
Foto. Regionalny Zespół Pieśni i Tańca – „Prządki” - Archiwum GOK
Powstanie w okresie przed I Wojną Światową zorganizowanego ruchu kulturalnego na tym terenie nie było by możliwe gdyby nie zaangażowanie ówczesnych mieszkańców. Ich ofiarność i bezinteresowność w wysiłkach zmierzających do zachowania dziedzictwa kulturowego oraz w budowanie bazy materialnej owocuje w dniu dzisiejszym sprzyjającym klimatem do działalności na rzecz własnego środowiska.
Dzięki temu dzisiaj gmina Łużna może poszczycić się działalnością kulturalną równie bogatą jak przed laty . Oprócz wymienionych już zespołów artystycznych: muzycznych, tanecznych i teatralnych organizowane są różnego rodzaju koncerty oraz imprezy plenerowe. Prowadzona jest działalność edukacyjna, głównie poprzez udostępnianie w pełni wyposażonych pracowni komputerowych czy też rekreacyjna polegająca między innymi na organizacji wycieczek pieszych i autokarowych, rajdów rowerowych do miejsc pamięci narodowej, do miejscowości znanych ze swoich walorów historycznych, kulturowych i przyrodniczych.
Foto. Zespół Teatralny w Łużnej, spektakl pt. „Pani Dulska przed sądem” - Archiwum GOK
Organizowane są spotkania z ciekawymi ludźmi uprawiającymi ginące zawody takie jak popularne kiedyś w okolicy koronkarstwo klockowe, garncarstwo, kowalstwo itp. Działają tutaj wieloprofilowe koła zainteresowań, organizowane są warsztaty koronki klockowej i frywolitkowej, kursy gotowania potraw regionalnych, kursy nauki gry na instrumentach muzycznych, prowadzone są zajęcia aerobiku, nauki tańca towarzyskiego, współczesnego i regionalnego. Tutaj mają swoje siedziby i miejsca spotkań między innymi Klub Honorowych Krwiodawców „Fratres”, Klub Srebrnego Włosa, Koła Gospodyń Wiejskich, stowarzyszenia oraz inne organizacje społeczne.
Gmina Łużna jest również miejscem wielkich wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych o zasięgu wojewódzkim czy powiatowym. Tutaj miedzy innymi organizowane są: Małopolski Konkurs Obrzędów, Zwyczajów i Obyczajów Ludowych „Pogórzańskie Gody” , „Parada Kultur Pogranicza” wreszcie unikatowy w warunkach wiejskich piknik naukowy noszący nazwę Pogórzańskie Atrakcje Naukowe.
Foto Pogórzańskie Atrakcje Naukowe 2014
Są to imprezy cykliczne, od lat skupiające olbrzymie zainteresowanie mieszkańców gminy jak i osób przyjezdnych. Ponadto organizowane są przedsięwzięcia kulturalne o zasięgu lokalnym takie jak „Dożynki Gminne”, Przegląd Dorobku Kulturalnego Przedszkoli „Pajacyk”, Festiwal Kultury Młodzieży Szkolnej, i wiele, wiele innych.
Niezwykle cenny i istotny dla ruchu artystycznego w gminie Łużna jest stan świadomości mieszkańców dotyczący własnego pochodzenia i miejsca, w którym przyszło im żyć. Zaangażowanie animatorów kultury, mnogość, i różnorodność form prowadzonej działalności, także jej niezmiennie wysoki poziom sprawiają, iż Łużna jawi się jako prężnie działający ośrodek ruchu kulturalnego, a także jako ważne miejsce na kulturalnej mapie województwa małopolskiego.